‘Ik zie culturele diversiteit als een enorme verrijking voor het onderwijs’

'Ik zie culturele diversiteit als een enorme verrijking voor het onderwijs’
Zo’n twee jaar geleden klopte Erik Wissink, directeur-bestuurder van Samenwerkingsverband Helmond-Peelland samen met collega-bestuurders aan bij het regionale bedrijfsleven. Hij had een concrete hulpvraag. ‘Ik zag een duidelijke toename van leerlingen met specifieke ondersteuningsbehoeftes in het primair onderwijs. Bijvoorbeeld vanwege een meertalige achtergrond.’ Dat ‘onderbuikgevoel’ werd gevoed door onderzoeken. ‘Vanuit die samenwerking is uiteindelijk Samen Leren in Diversiteit ontstaan. Een programma waar we écht trots op mogen zijn als regio.’
Hoe is dit programma tot stand gekomen?
‘Als samenwerkingsverband streven we ernaar om kinderen zo veel mogelijk in het reguliere onderwijs terecht te laten komen. Met de juiste ondersteuning kunnen zij zich ontwikkelen met en tussen leeftijdsgenootjes in de buurt waar ze opgroeien. Dat lukte ons steeds beter, maar desondanks zagen we een aantal jaar geleden dat het aantal aanvragen voor het speciaal basisonderwijs toch weer groeide. Een onevenredig groot deel van die aanvragen betrof kinderen met een meertalige achtergrond. Daarom hebben we een onderzoek opgestart.’
Konden jullie verklaren waar deze ontwikkeling vandaan kwam?
‘Uit dat onderzoek bleek dat de toename met name zichtbaar was in de noordzijde van ons samenwerkingsverband. Dan hebben we het over Eindhoven en omgeving. Precies in dit gebied zijn de laatste jaren veel internationals komen wonen. Waar zij vroeger hun kinderen naar de internationale school stuurden, kiezen ze tegenwoordig vaker voor het regulier onderwijs. Logisch ook. De ouders vestigen zich hier niet tijdelijk, zoals vroeger vaak het geval was, maar definitief. Die keuze heeft gevolgen voor het regulier onderwijs. In steeds meer klassen in de regio neemt het aantal meertalige kinderen sterk toe. Ten tijde van het onderzoek betrof het nog met name de noordzijde van ons werkgebied, inmiddels zien we die toename overal.’
In hoeverre zorgt die toename voor uitdagingen in het regulier onderwijs?
‘Dat doet het op meerdere vlakken. Om te beginnen rondom taal. Niet ieder kind spreekt even goed Nederlands. Dat kan voor communicatieproblemen zorgen. Daarnaast zijn er steeds grote(re) culturele verschillen. Dat zorgt voor uitdagende situaties in de klas. En ook in het contact met ouders.’
Wat was jullie conclusie?
‘De resultaten van het onderzoek, gecombineerd met signalen uit het regulier onderwijs, bevestigden ons gevoel: meertalige kinderen kregen niet altijd de ondersteuning die zij nodig hadden om volledig tot hun recht te komen. Daar is het zaadje geplant voor het programma Samen Leren in Diversiteit. Door de steun van ASML is een en ander in een stroomversnelling geraakt.’
Kun je wat meer vertellen over het programma Samen Leren in Diversiteit?
‘Ik hoorde pas het verhaal van een docent die een leerling een aai over de bol gaf en vervolgens te maken kreeg met ouders die helemaal overstuur waren. Het bleek dat door het haar aan te raken, de verbinding met het goddelijke was verbroken. Het is een voorbeeld van een situatie waar zowel onderwijsprofessionals als de ouders het goed bedoelen, maar er toch een probleem ontstaat. Met dit programma proberen we beide werelden dichter tot elkaar te brengen. Zelf leer ik elke dag nog van andere culturen en ik vind het een enorme verrijking.’
Een mooi streven, maar hoe zorg je dat die werelden dichter bij elkaar komen?
‘Samen Leren in Diversiteit biedt een breed scala aan oplossingen. Zo kunnen internationale ouders met hun vragen terecht bij een offline steunpunt. Verder is er online een informatiepunt ingericht waar meer informatie te vinden is over de hulp die scholen aanbieden voor neurodiverse kinderen*. De belangrijkste pijler is wat mij betreft de expertise schil van professionals met een meertalige en/of culturele achtergrond. Zij hebben naast dat ze expertise hebben in taal en cultuur ook vakkennis over bijvoorbeeld autisme, trauma of ADHD. Met deze oplossingen proberen we de instroom in het speciaal onderwijs te verlagen en meertalige kinderen de kans te geven om in het regulier onderwijs volledig tot hun recht te komen.’
*Onderdeel van Insidr
Wat is de impact van het programma tot nu toe?
‘De eerste multiculturele professionals zijn al actief op de scholen, en de reacties zijn hartverwarmend. Ouders en kinderen voelen zich meer gehoord en gezien. Het is geweldig om te zien hoe we hen, mede dankzij dit programma, beter kunnen opvangen en begeleiden.’
Hoe hoop je dat het er over vijf jaar voor staat?
‘Ik ben trots op de samenwerking die we nu hebben. Onderwijs, bedrijfsleven, overheid en andere organisaties werken samen aan vraagstukken die ons allemaal aangaan. Deze samenwerking biedt een stevige basis voor de toekomst. Dat moeten we koesteren.’
Meer weten over Samen Leren in Diversiteit?
Ben je nieuwsgierig naar wat we allemaal doen binnen het programma Samen Leren in Diversiteit? Op deze pagina lees je meer over bijvoorbeeld ons online informatiepunt en offline steunpunt, de trainingen die we op basisscholen geven en onze multiculturele professionals die meehelpen bij hulpvragen.